28.03.2024 13:38
Wystąpienie okolicznościowe z okazji 10-lecia Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego
Niemniejszym problemem była organizacja pracy – mam tu na myśli przestarzałą „czterobrygadówkę”, w początkach naszej działalności wadliwie stosowaną, oraz tzw. turnusową organizację pracy, gdzie na jednej zmianie pracowano po 12 godzin, co w przypadku pracowników produkcji było prawnie zakazane.

I. Początki działalności

Komitet założycielski Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego działał w oparciu o uchwałę zebrania założycielskiego z 5 stycznia 1997 r. W jego skład wchodzili:

* Mieczysław Kasprzycki
* Robert Walasek
* Kazimierz Świderek
* Robert Łatka
* Franciszek Klepacki
* Zbigniew Tkaczyk
* Sławomir Wręga


15 stycznia 1997 r. złożyliśmy w Sądzie Wojewódzkim w Lublinie wniosek o zarejestrowanie Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego. Rejestracja nastąpiła 25 marca, a pierwsze walne zebranie delegatów odbyło się 16 maja.

Podczas jednego z pierwszych posiedzeń zarząd ZZPRC przyjął program działania związku, zakładający wykorzystanie przepisów prawa do poprawy warunków pracy pracowników, zwłaszcza zatrudnionych w ruchu ciągłym. Od samego początku działalności prowadziliśmy zakrojoną na szeroką skalę akcję informacyjną. I tak: rozpoczęliśmy wydawanie biuletynu informacyjnego „Nadchodzą Zmiany” – dodam, że pismo to jest wciąż systematycznie publikowane i stanowi ważne źródło informacji o tym, co dzieje się w naszej firmie. Ponadto stanowiska związku prezentowaliśmy w rozgłośni zakładowej, organizowaliśmy też spotkania członków zarządu z załogami poszczególnych wydziałów.

Dążąc do partnerskiej współpracy z władzami naszej firmy, wystąpiliśmy z wnioskiem o uznanie nas stroną zakładowego układu zbiorowego pracy. Udało się to dopiero 1 lipca 1999 roku.

Już w pierwszych latach swojej działalności Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego osiągnął znaczące sukcesy. Warto podkreślić, że postulaty, jakie wysuwaliśmy na początku naszej pracy związkowej, są aktualne również dzisiaj, chociaż ich ciężar gatunkowy się zmienił. Dziesięć lat temu dostrzegaliśmy problemy, których wagę można docenić dopiero z perspektywy czasu. Wiele ze spraw, o które wówczas walczyliśmy, udało się załatwiać po latach usilnych zabiegów.

W tym miejscu przypomnę, że:

* jednym z pierwszych osiągnięć naszego związku było wynegocjowanie wyższej kwoty przeszeregowania dla pracowników ruchu ciągłego,
* domagaliśmy się wprowadzenia jednolitych zasad wynagradzania wszystkich zatrudnionych w ZAP,
* chcieliśmy zlikwidowania nieuzasadnionych różnic w zasadniczych stawkach zaszeregowania pracowników, zatrudnionych na jednakowo wycenionych stanowiskach,
* od samego początku staraliśmy się przeciwdziałać bezpodstawnemu rozszerzaniu tabeli płac; chcieliśmy likwidacji tzw. tabeli B,
* domagaliśmy się zmiany zasad podziału nagrody z zysku – weszliśmy nawet w spór zbiorowy z pracodawcą, który zakończył się podpisaniem nowego regulaminu, w którym podstawę do naliczenia nagrody stanowi suma wszystkich składników wynagrodzenia,
* walczyliśmy o prawidłowe naliczanie dodatku za pracę w ruchu ciągłym (w styczniu 1998 roku wystąpiliśmy do sądu pracy z pozwami o zapłatę za nadgodziny z lat 1994-95),
* żądaliśmy przywrócenia dwunastu dni wolnych za zatrudnienie w systemie czterobrygadowej organizacji pracy,
* chcieliśmy skrócenia czasu pracy dla pracowników zatrudnionych w ruchu ciągłym – proporcjonalnie, jak dla pracowników dniówkowych (w stosunku do norm kodeksowych),
* podejmowaliśmy interwencje w konfliktach pomiędzy kierownictwem a załogą; interweniowaliśmy w sprawach dyscyplinarnego zwalniania z pracy,
* domagaliśmy się uporządkowania wewnątrzzakładowych przepisów prawa i organizacji pracy, tak by stały się one jasne i czytelne dla wszystkich.


Mówiąc o postulatach, z jakimi występowaliśmy w pierwszych latach naszej działalności, warto przypomnieć o jednym z większych sukcesów, tj. o podpisaniu 21 kwietnia 1999 r. porozumienia, kończącego spór zbiorowy, w wyniku którego:

* pracownicy zatrudnieni w czterobrygadowej organizacji pracy odzyskali prawo do siedmiu dni urlopu dodatkowego,
* zwiększony został dodatek za pracę w ruchu ciągłym z 31 do 36 procent,
* zmieniono zasady rozliczania czasu pracy w „czterobrygadówce” w ten sposób, że wprowadzone zostały 16-tygodniowe okresy rozliczeniowe i czas pracy pracowników zmianowych nie mógł być już dłuższy niż u w pracowników systemu jednozmianowego.


O skuteczności naszej działalności świadczy to, że pierwszy rok działalności zamknęliśmy liczbą 820 członków. Z każdym rokiem do naszego związku przystępowali nowi pracownicy zmianowi i szybko staliśmy się największą organizacją w zakładzie. Fakt ten zasługuje na podkreślenie, ponieważ byliśmy najmłodszym związkiem, zapisy statutowe uniemożliwiały wstąpienie w nasze szeregi dużej części załogi pracującej w systemie jednozmianowym, nie prowadziliśmy i nie prowadzimy tzw. „rozdawnictwa” typu paczki świąteczne czy innego rodzaju świadczenia. Obecnie ZZPRC liczy 1150 członków.

Od początku dążyliśmy do tego, by przedstawiciele naszej organizacji związkowej uczestniczyli w procesie zarządzania firmą. Mieliśmy więc swoich reprezentantów w zarządzie oraz w radzie nadzorczej ZAP niemal przez cały okres działalności.

II. PRYWATYZACJA ZAKŁADÓW AZOTOWYCH „PUŁAWY” SA


Przez cały okres funkcjonowania ZZPRC aktywnie włączaliśmy się
w działania, mające na celu ochronę Zakładów Azotowych „Puławy” SA przed zgubną w skutkach prywatyzacją. W tym miejscu przypomnę tylko kilka kluczowych faktów związanych z tym procesem.

W czerwcu 2001 r. miał miejsce nieudany debiut naszej firmy na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Z kolei w kwietniu 2002 r. przygotowane zostały założenia programu restrukturyzacji i prywatyzacji sektora wielkiej syntezy chemicznej, zakładającego likwidację naszej firmy oraz innych przedsiębiorstw chemicznych, i utworzenie na bazie ich majątku spółek jednoproduktowych, które w dalszej kolejności miały zostać sprzedane. W obawie przed skutkami tak nieprzemyślanych przekształceń zarząd ZZPRC zlecił ekspertom przygotowanie opracowania, stanowiącego alternatywę programu rządowego. W ten sposób powstała społeczna koncepcja konsolidacji i prywatyzacji sektora, która została rekomendowana Prezesowi Rady Ministrów przez Prezydenta Miasta Puławy i Starostę Powiatu Puławskiego.


Widząc w założeniach restrukturyzacyjno - prywatyzacyjnych Ministerstwa Skarbu Państwa ogromne zagrożenie dla puławskich „Azotów”, już 20 maja 2002 r. podjęliśmy decyzję o wszczęciu akcji protestacyjnej. Powołany został Komitet Protestacyjny Pracowników ZAP, który domagał się m.in. zaprzestania działań prowadzących do pogarszania sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw chemicznych oraz wstrzymania prac nad programem konsolidacji i prywatyzacji zakładów wielkiej syntezy chemicznej do czasu uzyskania społecznej akceptacji dla kierunków zmian własnościowych. 27 maja komitet protestacyjny zorganizował przed puławskim Urzędem Miasta wiec w obronie Zakładów Azotowych „Puławy” SA, podczas którego zebraliśmy podpisy pod apelem do premiera.

Mimo to 4 czerwca 2002 r. rząd RP przyjął „Strategię dla przemysłu chemicznego w Polsce do 2010 roku”, Nafcie Polskiej zaś udzielone zostały pełnomocnictwa do wykonywania praw z akcji pięciu spółek chemicznych.

Zespół Trójstronny ds. Branży Chemicznej


Dziś z pełną odpowiedzialnością można stwierdzić, że do ostatecznego odrzucenia koncepcji konsolidacji produktowej sektora wielkiej syntezy chemicznej przyczyniły się nasze działania na forum Zespołu Trójstronnego ds. Branży Chemicznej. Został on powołany 10 marca 2003 r. Doszło do tego za sprawą Forum Związków Zawodowych – nowej wówczas centrali związkowej, której członkiem staliśmy się dzięki przynależności do Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego.

Zespół Trójstronny ds. Branży Chemicznej miał stanowić platformę dialogu społecznego dla związków zawodowych, organizacji pracodawców i strony rządowej. Celem jego powołania było stworzenie możliwości godzenia interesów stron w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji sektora wielkiej syntezy chemicznej.

Tak też się stało. Po wielu miesiącach żmudnych negocjacji i rozpatrywania kolejnych wariantów wdrażania rządowej strategii dla chemii ciężkiej, 15 października 2004 r. podczas posiedzenia zespołu zaprezentowana została ścieżka realizacji „Strategii restrukturyzacji i prywatyzacji sektora WSCh”. Zakładała ona prywatyzację Zakładów Azotowych „Puławy” SA i Zakładów Chemicznych „Police” SA poprzez sprzedaż ich akcji – istniejących bądź pochodzących z nowej emisji – na giełdzie. Ten zasadniczy kierunek przekształceń w branży został zaakceptowany przez stronę związkową.

Wejście na giełdę


19 października 2005 r. Zakłady Azotowe „Puławy” SA zadebiutowały na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W ten sposób zakończyły się nasze wieloletnie działania na rzecz tzw. dobrej prywatyzacji puławskich „Azotów”. Zwyciężyła koncepcja najbardziej korzystna dla naszego przedsiębiorstwa, którą akceptowaliśmy od samego początku.

III. WYNAGRODZENIA i POLITYKA KADROWA


Przypomnę, że przez cały okres naszej działalności prowadziliśmy działania zmierzające do ujednolicenia zasad wynagradzania pracowników ZAP.

Ponadto już w pierwszych latach istnienia ZZPRC doprowadziliśmy m.in. do zlikwidowania kontrowersyjnych funduszy nagród dyrektora, kierownika pionu i kierownika – utworzony został jeden fundusz nagród wraz z regulaminem nagradzania, obowiązujący od 1 lipca 2000 r.

W grudniu 2004 roku rozpoczęliśmy składanie do sądu pracy pozwów o wyrównanie dysproporcji płacowych – ich występowanie potwierdziła także kontrola Państwowej Inspekcji Pracy. Zorganizowana została demonstracja pracowników ZAP, którzy żądali m.in. uregulowania płac i przeprowadzenia podwyżek. W rezultacie uruchomione zostały trzy transze środków na zniwelowanie najbardziej drastycznych różnic w wynagrodzeniach. Dzięki temu udało się znacznie zbliżyć płace pracowników do tych, wynikających z taryfikatora kwalifikacyjnego stanowisk pracy. Część załogi otrzymuje już dziś wynagrodzenia zgodne z taryfikatorem.

Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy


Jedną z istotniejszych kwestii, której poświęciliśmy wiele uwagi w ciągu ostatnich 10 lat, a związaną pośrednio z płacami w firmie, był zakładowy układ zbiorowy pracy.

Przypomnę, że „stary” układ z 2 grudnia 1996 r. został wypowiedziany 29 listopada 2002 r. przez pracodawcę, który decyzję tę motywował złą kondycją finansową firmy i zmianami w kodeksie pracy. Niemal natychmiast rozpoczęły się negocjacje w sprawie nowego ZUZP, które – z przerwami – trwały właściwe do ... 22 marca 2006 r., kiedy to podpisaliśmy nowy układ. Przyznać należy, że dokument ten nie jest szczytem marzeń, jednak pozwolił na przywrócenie w firmie pewnej równowagi, oczekiwanej po latach destabilizacji.


Polityka kadrowa

Inną ważną sprawą, jaką w ciągu ostatnich dziesięciu lat zajmował się nasz związek, była polityka kadrowa. Zwracaliśmy uwagę m.in. na konieczność zapewnienia minimalnych bezpiecznych obsad na produkcji, gdzie liczba zatrudnionych zmniejszała się systematycznie. Występowaliśmy w tej sprawie m.in. do dyrektora produkcji – wskutek naszej interwencji przygotowane zostało odpowiednie opracowanie i zaprzestano bezmyślnego likwidowania stanowisk pracy w ruchu ciągłym.

Przeciwstawialiśmy się brakowi kompetencji wśród osób zarządzających naszą firmą, mówiliśmy stanowcze „nie”: nepotyzmowi, kolesiostwu i niezdrowym układom.

IV. CZAS PRACY

Największym, a jednocześnie najświeższym sukcesem naszej organizacji związkowej było wprowadzenie w Zakładach Azotowych „Puławy” SA pięciobrygadowej organizacji pracy. Przypomnę, że wprowadzenie „pięciobrygadówki” zostało niejako wymuszone nowelizacją kodeksu pracy, która weszła w życie 1 stycznia 2004 r. Jako działacze Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego uzyskaliśmy wówczas uzgodnione stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy – Państwowej Inspekcji Pracy w Warszawie oraz Ministerstwa Gospodarki i Pracy w zakresie interpretacji znowelizowanych przepisów prawa, a w szczególności definicji dnia wolnego. Kontrola Okręgowej Inspekcji Pracy z Lublina, przeprowadzona w naszej firmie pod koniec 2004 r., wykazała, że nie jest przestrzegana norma pięciodniowego tygodnia pracy w stosunku do pracowników zatrudnionych w ruchu ciągłym. Dodatkowo nie jest zachowana zasada mówiąca o co najmniej co czwartej niedzieli wolnej.

Pracodawca zwrócił się do zakładowych organizacji związkowych o podanie sposobu rozwiązania tego problemu. Przekazaliśmy więc harmonogram, pięciobrygadowej organizacji pracy z 10-tygodniowym okresem rozliczeniowym, gwarantujący zachowanie wszystkich norm dotyczących czasu pracy. Do wybrania najwłaściwszego rozwiązania zarząd firmy powołał zespół, do pracy w którym zaproszeni zostali przedstawiciele związków zawodowych, pracownicy działów: kadr i organizacji, a także kierownicy zakładów pod wodzą dyrektora produkcji. Kilkumiesięczne prace tego zespołu potwierdziły, że dostosowanie harmonogramu czterobrygadowej organizacji pracy do zaleceń pokontrolnych inspekcji pracy jest niemożliwe. Efektem tego była uchwała Zarządu ZAP o pilotażowym wprowadzeniu z dniem 10 czerwca 2005 r. systemu pięciobrygadowej organizacji pracy na pięciu wydziałach produkcyjnych. Podkreślić należy, że piąta brygada została utworzona w oparciu o posiadane stany osobowe. Wprowadzono następujący harmonogram: 112233----, z 10-tygodniowym okresem rozliczeniowym. Średniotygodniowy czas pracy w „pięciobrygadówce” wynosi 33,6 godz. Według opinii inspekcji pracy system ten wypełnia zalecenia zawarte w wystąpieniu pokontrolnym.

22 września 2006 r. podpisaliśmy porozumienie, kończące spór zbiorowy z pracodawcą, w sprawie harmonogramu wprowadzenia pięciobrygadowej organizacji pracy w zakładzie. Zgodnie z tym porozumieniem, wdrażanie „pięciobrygadówki” w naszej firmie zakończy się 20 lipca 2007 roku, a nie jak wcześniej zakładano – 4 lipca 2008 r.

V. OZZZPRC i FZZ

Na mocy uchwały I Walnego Zebrania Delegatów nasza organizacja związkowa przystąpiła do Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego. Zresztą działacze tej centrali związkowej, tj. jej obecny przewodniczący Kazimierz Drabik z Elektrowni Kozienice SA oraz Jerzy Gaworek, wiceprzewodniczący Sekcji Elektrociepłowni i Ciepłowni, szef związku ruchu ciągłego z Elektrociepłowni Lublin-Wrotków, pomagali nam przy zakładaniu naszej organizacji związkowej.



OZZZPRC od samego początku wspierało nas w naszej działalności. Dzięki tej centrali nasi działacze uczestniczyli w licznych szkoleniach i konferencjach. Za pośrednictwem Zrzeszenia korzystaliśmy z usług kancelarii radców prawnych z Poznania.

Działacze naszej organizacji związkowej są członkami władz Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego. Od maja 2000 r. funkcjonuje u nas Biuro Pomocnicze OZZZPRC. Z kolei w czerwcu 2004 r. do Puław przeniesiono redakcję „Zmian” – miesięcznika wydawanego przez Zrzeszenie.

Mówiąc o przynależności naszej organizacji związkowej do OZZZPRC, należy wspomnieć o ważnym wydarzeniu, które miało miejsce 16 lutego 2006 roku w Warszawie. Odbyła się wówczas konferencja nt. "Skrócenie czasu pracy jako rekompensata zatrudnienia w porze nocnej." Wzięli w niej udział przedstawiciele świata nauki z kraju i z zagranicy, reprezentanci rządu, parlamentarzyści i pracodawcy. Nasz związek był podczas tej konferencji bardzo licznie reprezentowany, a nasi działacze mieli okazje podzielić się z innymi swoimi doświadczeniami dotyczącymi pracy w „pięciobrygadówce”.

Ogólnokrajowe Zrzeszenie Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego było jednym z założycieli Forum Związków Zawodowych. Mamy swoich reprezentantów w najwyższych władzach tej centrali.


VI. KONFERENCJA „GAZ DLA WIELKIEJ SYNTEZY CHEMICZNEJ”

Wydarzeniem o doniosłym znaczeniu nie tylko dla przedsiębiorstw branży ciężkiej chemii była niewątpliwie konferencja naukowo-społeczno-techniczna „Gaz dla Wielkiej Syntezy Chemicznej”, którą zorganizowaliśmy wspólnie z Polskim Lobby Przemysłowym oraz radą programową kwartalnika „Rurociągi”. Odbyła się ona 10 grudnia 2002 r. w Pałacu Czartoryskich, a poprzedziło ją kilka miesięcy intensywnych przygotowań.

Podczas konferencji, w której udział wzięło ponad 100 osób, referaty wygłosili m.in.: prof. Włodzimierz Bojarski, prof. Mirosław Dakowski, dr Mirosław Grelik oraz Witold Michałowski. Referaty i materiały pokonferencyjne zostały opublikowane w piśmie „Rurociągi” – wraz ze stanowiskiem przyjętym przez uczestników konferencji przekazaliśmy je decydentom i załodze.


VII. PODSUMOWANIE

Podsumowując należy stwierdzić, że minione dziesięć lat to okres, który upłynął pod znakiem wielkiej otwartości na otaczający świat.

Jako organizacja członkowska OZZZPRC znaleźliśmy się w Forum Związków Zawodowych. Dzięki tym dwóm centralom związkowym mogliśmy uczestniczyć w pracach Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych, w komisjach sejmowych i senackich, jak również w licznych szkoleniach i konferencjach – zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Wiedzę tam zdobywaną na bieżąco przekazywaliśmy członkom naszego związku i innym pracownikom Zakładów Azotowych „Puławy” SA, a także osobom zarządzającym naszą firmą. Czyniliśmy to m.in. za pośrednictwem wydawanej przez nasz związek gazety „Nadchodzą Zmiany”, miesięcznika OZZZPRC „Zmiany”, a w ostatnim czasie – również poprzez stronę internetową.

To wszystko doprowadziło do zmian w postrzeganiu pracy zmianowej i do większego zrozumienia problemów, z jakimi borykają się pracownicy zatrudnieni w ruchu ciągłym. Dokonały się ogromne zmiany w mentalności zarówno załogi, jak i kierownictwa zakładów, dzięki czemu możliwe stało się skuteczne wprowadzenie rozwiązań od lat stosowanych np. w innych krajach Europy Zachodniej.

Jestem przekonany, że bez Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego Zakłady Azotowe „Puławy” SA byłyby firmą gorszą niż są obecnie. Uważam, że w kwestii warunków pracy, płacy, dialogu społecznego i partycypacji pracowniczej udało nam się zrobić bardzo dużo.
Sławomir Wręga
Komentarze
Brak komentarzy. Może czas dodać swój?
Dodaj komentarz
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.
Nawigacja
· Strona Główna
· Artykuły
· Nowinki
· FORUM
· Linki
· GALERIA
· Facebook
· Wypłata udziałów Chemia-Puławy
· Szukaj
· Kontakt
· CHLEWIK
Reklama
OZZZPRC

ZZPRC KWB

TKKF

Przyjazna Łapa

Facebook FZZ

UKS Badminton Puławy

Statystyki reklamowe
Jesteśmy zrzeszeni




SPAM STOP
Wygenerowano w sekund: 0.09 30,238,075 unikalnych wizyt