| Rok sprawozdawczy - pierwszy w obecnej IV kadencji Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego - był dla naszego związku niezwykle ważny. W ciągu minionych 12 miesięcy w naszej firmie doszło do kilku zdarzeń o spektakularnym, wręcz przełomowym znaczeniu. Tematami, które zdominowały ten okres były: rozpoczęcie wdrażania pięciobrygadowej organizacji pracy oraz wejście Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. na Warszawską Giełdę Papierów Wartościowych. Ponadto podjęliśmy działania mające na celu uporządkowanie poszczególnych obszarów funkcjonowania naszego przedsiębiorstwa, takie jak np. wyrównywanie dysproporcji płacowych czy negocjowanie zakładowego układu zbiorowego pracy. Nie wszystkie z tych działań udało się doprowadzić do końca, będą one jednak konsekwentnie kontynuowane. Sprawozdanie z działalności związku ma być opisem zdarzeń. Przygotowując je powstrzymaliśmy się zatem od jakichkolwiek komentarzy i ocen. Te bowiem należą do delegatów.
PIĘCIOBRYGADOWA ORGANIZACJA PRACY
Podsumowując ostatnie 12 miesięcy działalności naszej organizacji związkowej, zacznę od jednego z największych naszych osiągnięć, czyli od doprowadzenia do wdrażania w Zakładach Azotowych „Puławy” S.A. pięciobrygadowej organizacji pracy. Przypomnę, że wprowadzenie „pięciobrygadówki” zostało niejako wymuszone nowelizacją kodeksu pracy, która weszła w życie 1 stycznia 2004 r. Jako działacze Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego uzyskaliśmy wówczas uzgodnione stanowisko Głównego Inspektoratu Pracy - Państwowej Inspekcji Pracy w Warszawie oraz Ministerstwa Gospodarki i Pracy, w zakresie interpretacji znowelizowanych przepisów prawa, a w szczególności definicji dnia wolnego. Kontrola Okręgowej Inspekcji Pracy z Lublina, przeprowadzona w naszej firmie pod koniec 2004 r., wykazała, że nie jest przestrzegana norma pięciodniowego tygodnia pracy w stosunku do pracowników zatrudnionych w ruchu ciągłym. Dodatkowo nie jest zachowana zasada mówiąca o co najmniej co czwartej niedzieli wolnej. W lutym pracodawca zwrócił się do zakładowych organizacji związkowych o podanie sposobu rozwiązania tego problemu. Przekazaliśmy więc pracodawcy harmonogram pięciobrygadowej organizacji pracy z 10-tygodniowym okresem rozliczeniowym, gwarantujący zachowanie wszystkich norm dotyczących czasu pracy. Do wybrania najwłaściwszego rozwiązania zarząd firmy powołał zespół, do pracy w którym zaproszeni zostali przedstawiciele związków zawodowych, pracownicy działów: kadr i organizacji, a także kierownicy zakładów pod wodzą dyrektora produkcji. Kilkumiesięczne prace tego zespołu potwierdziły, że dostosowanie harmonogramu czterobrygadowej organizacji pracy do zaleceń pokontrolnych inspekcji pracy, jest niemożliwe. Efektem tego była uchwała Zarządu ZAP o wprowadzeniu z dniem 10 czerwca 2005 r. pilotażowego systemu pięciobrygadowej organizacji pracy na pięciu wydziałach produkcyjnych. Podkreślić należy, że piąta brygada została utworzona w oparciu o posiadane stany osobowe. Wprowadzono następujący harmonogram: 112233----, z 10-tygodniowym cyklem rozliczeniowym. Średniotygodniowy czas pracy w „pięciobrygadówce” wynosi 33,6 godz. Według opinii inspekcji pracy system ten wypełnia zalecenia zawarte w wystąpieniu pokontrolnym. Z dniem 10 stycznia 2006 r. Pilotaż został wprowadzony na trzech kolejnych wydziałach, natomiast od 17 marca ten system pracy obowiązuje w Centrum Energetycznym. Nie wiadomo, kiedy „pięciobrygadówka” wprowadzona zostanie na pozostałych wydziałach, pracujących obecnie w czterobrygadowej organizacji pracy. Brak harmonogramu jej wdrożenia jest obecnie przedmiotem sporu zbiorowego naszego związku z pracodawcą. Negocjacje w tej sprawie trwają.
PRYWATYZACJA – WEJŚCIE NA GIEŁDĘ
Innym ważnym wydarzeniem, które miało miejsce w ostatnim roku, było wejście Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. 19 października na Warszawską Giełdę Papierów Wartościowych. Cena emisyjna akcji wynosiła 54 zł. Debiut odbył się w okresie, kiedy notowania wszystkich spółek na giełdzie spadały, mimo to cena akcji ZAP spadła tylko nieznacznie w stosunku do ceny emisyjnej. Wejście firmy na giełdę zakończyło nasze wieloletnie działania na rzecz tzw. dobrej prywatyzacji puławskich „Azotów”. Wszyscy pamiętamy próby konsolidacji produktowej, która de facto zakładała likwidację naszej spółki oraz pozostałych zakładów sektora wielkiej syntezy chemicznej i utworzenie na bazie ich majątku spółek jednoproduktowych, które następnie miały zostać sprzedane. Działania Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego, takie jak m.in.: przygotowanie na nasze zlecenie przez ekspertów alternatywnego programu konsolidacji i prywatyzacji sektora, liczne akcje protestacyjne oraz aktywna praca naszych działaczy w ramach Zespołu Trójstronnego ds. Branży Chemicznej, uchroniły Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. przed zgubną w skutkach prywatyzacją. Zwyciężyła koncepcja - najbardziej korzystna dla naszego przedsiębiorstwa, za którą optowaliśmy od samego początku - prywatyzacja przez giełdę.
WYNAGRODZENIA I ZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY
RÓŻNICE W WYNAGRODZENIACH
W minionym okresie sprawozdawczym wiele czasu poświęciliśmy działaniom na rzecz zlikwidowania ogromnych różnic w wynagrodzeniach pracowników zatrudnionych na tych samych stanowiskach. Ponieważ pracodawca nie reagował na nasze postulaty dotyczące zmiany tej sytuacji, wystąpiliśmy do Państwowej Inspekcji Pracy, która potwierdziła występowanie dysproporcji. Ponadto pod koniec 2004 roku rozpoczęliśmy składanie pozwów do sądu pracy w tej sprawie. W styczniu 2005 r. Zarząd Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. podjął decyzję o uruchomieniu pierwszej transzy środków na zniwelowanie najbardziej drastycznych różnic w wynagrodzeniu. Druga transza została uruchomiona z dniem 1 marca 2005 r. Niestety problem dysproporcji płac w naszej firmie nie został w pełni załatwiony - jest to źródłem naszego wielkiego niezadowolenia, jednocześnie jest przedmiotem sporów i debat z zarządem spółki.
TARYFIKATOR
Przez cały miniony rok trwały prace nad opracowaniem nowego taryfikatora kwalifikacyjnego stanowisk pracy. Do realizacji tego zadania zaangażowana została firma Hewitt Associates. W początkowej fazie swojej działalności jej przedstawiciele przeprowadzili konsultacje ze wszystkimi organizacjami związkowymi. Rozbieżności było jednak wiele - z naszej strony dotyczyły one przede wszystkim poziomu płacy minimalnej w przedsiębiorstwie, zachowania 4,5 - krotnej rozpiętości pomiędzy najniższym a najwyższym wynagrodzeniem, utrzymania dodatku za pracę zmianową i ratownictwo chemiczne. Wątpliwości budził też sam sposób budowy hierarchii stanowisk w nowym taryfikatorze. Po kilku miesiącach Hewitt przygotował propozycje tabeli płac, które wielokrotnie były zmieniane. Obecnie prace nad nowym taryfikatorem zostały wstrzymane, jako związki zawodowe nie byliśmy w stanie uzyskać w negocjacjach z zarządem takiej jego wersji, która byłaby do zaakceptowania dla załogi.
ZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY
Pod koniec września 2005 r. po raz kolejny rozpoczêły się negocjacje zakładowego układu zbiorowego pracy. Przyjęto wówczas zasady negocjacji ZUZP, ustalono ramowy harmonogram rozmów oraz ustalono limit środków na finansowanie konsultantów dla każdej z organizacji związkowych. Właściwe rozmowy rozpoczęto na początku października, kiedy to podjęto temat stałych, wypłacanych co miesiąc, składników wynagrodzenia. Uzgodniono, że dodatki:
- za pracę w warunkach szkodliwych i uciążliwych
- funkcyjny
- za utrzymanie sprzętu w stałej gotowości bojowej
- dla pracowników zastępujących mistrzów
- operacyjny dla pracowników zakładowej straży pożarnej
zostaną włączone do płacy zasadniczej w wysokości obecnie wypłacanej. Ustalono również, że dodatek stażowy (wraz z rekompensatą) zostanie włączony do płacy zasadniczej. Oprócz tego, poza płacą zasadniczą, miały pozostać jako stałe składniki dodatki: za ratownictwo chemiczne, brygadzistowski oraz zmianowy. Tymczasem w marcu br. zostało podpisane z pracodawcą porozumienie w sprawie zakładowego układu zbiorowego pracy, na mocy którego do układu miały zostać wprowadzone wynegocjowane kwestie, tj. Zasady wypłaty „jubileuszówek” i odpraw, a także nowe zapisy postanowień końcowych, dotyczących wypowiadania i rozwiązywania układu. Ponadto okres zawierania umów na czas określony miał być ograniczony maksymalnie do dwóch lat. Zmienione miały być również wszystkie inne zapisy, naruszające kodeks pracy. 16 marca Rada Nadzorcza spółki zaakceptowała zapisy zakładowego układu zbiorowego pracy, opartego na „starym” układzie. 17 marca nowy układ miał zostać podpisany. I co się wówczas okazało? Otóż z przygotowanej przez służby pracodawcy propozycji układu nie zostały usunięte treści naruszające kodeks pracy, m.in. zapisy o czterobrygadowej organizacji pracy, a także o ograniczeniu długości umów na czas określony do 24 miesięcy (te ostatnie zostały zredagowane w ten sposób, że w przypadku pracowników, którzy mają lub mieliby umowy zawarte na okres dłuższy niż 24 miesiące, umowy te ulegałyby rozwiązaniu z mocy prawa po upływie 24 miesięcy – tymczasem intencja była taka, by po tym czasie ulegały one przekształceniu w umowy na czas nieokreślony). Jakby tego było mało, strona pracodawcy samowolnie usunęła z tekstu układu, przygotowanego już do podpisania, zapis o prawie załogi do nagrody z zysku. Powołany został tzw. zespół ostatniej szansy, któremu w dniu 21 marca udało się doprowadzić do poprawienia kontrowersyjnych zapisów. 22 marca Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. został podpisany. Warto w tym miejscu wspomnieć, że w dniu 14 lutego 2006 r. podpisaliśmy układ zbiorowy dla pracowników spółki CTL Kolzap.
WARIOGRAF
Mówiąc o sprawach pracowniczych nie sposób nie wspomnieć również o tym, że w czerwcowym numerze naszego biuletynu „Nadchodzą Zmiany” ujawniliśmy karygodne praktyki, jakie miały miejsce w zakładowej straży pożarnej. Poinformowaliśmy wówczas opinię publiczną o tym, że strażacy z tej jednostki są badani wariografem. Wywołało to całą lawinę dość nieoczekiwanych zdarzeń. Przypomnę tylko kilka z nich: w zakładowej rozgłośni opublikowane zostało tzw. stanowisko załogi, podpisane przez przewodniczących oddziałowych organizacji związkowych, działających w straży pożarnej, w którym to napiętnowano osobę przewodniczącego ZZPRC za opisanie sytuacji istniejącej w tej jednostce. Stanowisko to zawierało również informację o tym, że badania wariografem odbyły się ... za zgodą pracowników. Szesnastu członków związku ruchu ciągłego z zakładowej straży pożarnej wraz z przewodniczącym tej oddziałowej organizacji związkowej złożyło rezygnację z członkostwa w ZZPRC. Z kolei szef biura bezpieczeństwa zorganizował spotkanie z pracownikami straży pożarnej, po którym pojawił się dokument podpisany przez sześćdziesięciu pięciu pracowników straży pożarnej, zawierający informację o tym, że badania wariografem zostały wykonane na ich prośbę. 25 sierpnia przed biurem naszego związku odbyła się pikieta skierowana przeciwko przewodniczącemu związku ruchu ciągłego, w której wzięli udział pracownicy zakładowej straży pożarnej. Podczas manifestacji padały zarzuty, dotyczące m.in. Rzekomych kłamliwych publikacji na temat sytuacji w tej jednostce, manipulacji faktami w sposób obraźliwy dla straży oraz wprowadzania w błąd opinii publicznej. Mimo to - przekonani o słuszności podejmowanych przez nas działań - nie rezygnowaliśmy z walki o godność pracowników naszej firmy oraz o odpowiednie warunki pracy dla nich. Nasze działania poparła profesor Maria Szyszkowska – niekwestionowany autorytet w kwestiach etyki i praw człowieka. Sprawą zajęła się też Państwowa Inspekcja Pracy, która stwierdziła występowanie mobbingu w zakładowej straży pożarnej i nakazała wyeliminowanie tego szkodliwego zjawiska.
ZMIANY W ZARZĄDZIE
Podsumowując minione 12 miesięcy naszej działalności należy przypomnieć również o tym, że w maju 2005 r. Wszystkie związki zawodowe, działające w puławskich „Azotach”, wystąpiły do Ministra Skarbu Państwa Jacka Sochy o odwołanie ze stanowiska członka zarządu ZAP Zenona Gruszeckiego, któremu zarzucaliśmy m.in. brak kreatywności i decyzyjności, nieskuteczną realizację koncepcji Puławskiego Parku Przemysłowego, a także styl sprawowania funkcji oparty na arogancji i lekceważeniu innych. 4 czerwca Rada Nadzorcza naszej spółki podjęła decyzję o odwołaniu Gruszeckiego z zarządu. Kolejna zmiana w zarządzie, z jaką mieliśmy do czynienia w ciągu ostatniego roku, to rezygnacja Włodzimierza Karpińskiego w związku z jego wyborem na posła. Ten członek najwyższych władz naszej firmy pozostawił w niej wiele niezałatwionych spraw, leżących wcześniej w obszarze jego kompetencji, tj. m.in. niepodpisany ZUZP, brak klarownych zasad polityki kadrowej, aferę z wariografem w zakładowej straży pożarnej. Ostatnia zmiana w zarządzie „Azotów” nastąpiła wraz z odwołaniem przez Radę Nadzorczą z funkcji prezesa Zygmunta Kwiatkowskiego. Obecnie w procedurze konkursowej wyłoniony został nowy prezes. Funkcję tę pełni Małgorzata Iwanejko.
REPREZENTANCI ZAŁOGI, OZZZPRC
W ostatnim roku w organach naszej spółki pracowali dwaj repezentanci ZZPRC: Mieczysław Wiejak jest członkiem zarządu ZAP, natomiast Zbigniew Tkaczyk zasiada w Radzie Nadzorczej. Ponadto warto dodać, że przedstawiciele naszego związku zawsze aktywnie uczestniczyli w debatach parlamentarnych, dotyczących sektora wielkiej syntezy chemicznej. W ubiegłym roku - podobnie jak i w latach poprzednich - nasz związek był członkiem branżowej centrali związkowej - Ogólnokrajowego Zrzeszenia Związków Zawodowych Pracowników Ruchu Ciągłego. Przewodniczący naszego związku pełni funkcję jej wiceprzewodniczącego i skarbnika. W połowie ubiegłego roku podjęta została decyzja o zmianie sekcji, do której należała nasza organizacja związkowa i na mocy uchwały Prezydium OZZZPRC zostaliśmy przydzieleni do Sekcji Włókienniczo-Chemicznej. Niestety, tak się nieszczęśliwie zdarzyło, że kilka miesięcy po zmianie sekcji jej przewodnicząca kol. Hanna Bigorajska, podczas wykonywania obowiązków służbowych, zginęła w wypadku samochodowym. Była to ogromna strata nie tylko dla OZZZPRC, ale i całego ruchu związkowego w Polsce - Hania aktywnie uczestniczyła w pracach Forum Związków Zawodowych, była jednym z założycieli tej centrali związkowej. Po tragicznej śmierci H. Bigorajskiej, jej obowiązki przejął wiceprzewodniczący sekcji Marek Goldsztejn - pełni on obecnie obowiązki członka zarządu OZZZPRC i jest delegatem na kongres Forum Związków Zawodowych, który odbędzie się już pod koniec kwietnia. Mówiąc o przynależności naszej organizacji związkowej do OZZZPRC nie sposób nie wspomnieć o wielkim wydarzeniu, które miało miejsce 16 lutego 2006 r. w Warszawie. Odbyła się wówczas konferencja nt. „Skrócenie czasu pracy jako rekompensata zatrudnienia w porze nocnej”. Wzięli w niej udział przedstawiciele świata nauki z kraju i z zagranicy, przedstawiciele rządu, parlamentarzyści, reprezentanci pracodawców. Nasz związek był podczas tej konferencji bardzo licznie reprezentowany i nasi działacze mieli okazję podzielić się z innymi m.in. swoimi doświadczeniami dotyczącymi pracy w „pięciobrygadówce”.
POLITYKA INFORMACYJNA
Przez cały ubiegły rok systematycznie wydawaliśmy biuletyn informacyjny „Nadchodzą Zmiany”. Było to jedyne niezależne źródło informacji w Zakładach Azotowych „Puławy” S.A., dlatego pismo to cieszyło się i nadal się cieszy dużym zainteresowaniem nie tylko pracowników zakładów, ale i mieszkańców miasta niezwiązanych z naszą firmą. Przypomnę również, że w Puławach wydawany jest miesięcznik OZZZPRC „ZMIANY”. W połowie minionego roku zyskał on nowe oblicze - zwiększona została jego objętość, dodaliśmy kolorową okładkę. Kilka tygodni temu uruchomiona została strona internetowa naszego związku. Jest ona obecnie w fazie budowy, ale mam nadzieję, że już wkrótce stanie się nie tylko cennym źródłem informacji, ale też ważnym forum wymiany uwag i opinii.
ŚWIADCZENIA DLA CZŁONKÓW ZWIĄZKU
W ciągu ostatnich 12 miesięcy nasza organizacja związkowa współpracowała z działającą na rzecz OZZZPRC Kancelarią Radców Prawnych Jurałowicz i Wspólnicy z Poznania. Z usług zatrudnionych w niej prawników korzystaliśmy wielokrotnie w takich sprawach, jak m.in.: opinie prawne, odszkodowania z ZUS, uznanie wypowiedzeń warunków pracy i płacy za bezskuteczne. Ponadto od początku marca w naszym biurze dwa razy w tygodniu udzielane są bezpłatne porady prawne z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, spadkowego, spółdzielczego, administracyjnego i karnego, a także pomoc w redagowaniu pism procesowych, wniosków, podań itp. Jak do tej pory skorzystało z nich już kilkudziesięciu członków związku. Dużym zainteresowaniem cieszy się też inne świadczenie dla naszych członków, a mianowicie pomoc w wypełnianiu druków PIT, w związku z koniecznością złożenia zeznania podatkowego w Urzędzie Skarbowym.
INNA DZIAŁALNOŚĆ
Przez cały rok wspieraliśmy córkę jednego z członków naszego związku - Nikolę Żyburę, której został wszczepiony implant słuchowy. Warto też wspomnieć o tym, że w czerwcu zorganizowaliśmy dwa spotkania integracyjne dla wszystkich pracowników ZAP oraz ich rodzin w Ośrodku Wypoczynkowo - Rekreacyjnym w Wólce Profeckiej. Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego liczy obecnie 1144 członków, z tego w ZA „Puławy” S.A. pracuje 867, w spółkach-córkach - 103, zaś emerytów i rencistów jest 174. W stosunku do stanu z roku ubiegłego przybyło 30 członków.
|
